Azərbaycan BRICS-ə niyə üzv olmaq istəyir?

05 iyul, 2024 18:30

İyulun 3-də Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının (ŞƏT) Astanada keçirilən zirvə toplantısı çərçivəsində Azərbaycanla Çin arasında strateji tərəfdaşlığın qurulması haqqında birgə bəyannamə qəbul olunub. Bəyannamədə deyilir ki, Azərbaycan BRICS-ə daxil olmaq arzusunu ifadə edir, Çin BRICS əməkdaşlığında Azərbaycanın iştirakını alqışlayır.

Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) Təhlil və Strateji Araşdırmalar İdarəsinin müdiri Mahir Qasımov "Azərbaycan və BRICS: imkanlar və perspektivlər" adlı tədbirdə deyib ki, Azərbaycan Çin və digər BRICS üzvləri ilə aktiv əməkdaşlıq edir: "BRICS-in üzv dövlətləri böyük əmək bazarına, təbii resurslara malikdirlər. BRICS-in üzvləri BMT Təhlükəsizlik Şurası, G20 və Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı kimi böyük təşkilatların da üzvləridir. Ərazi bütövlüyü, suverenliyin toxunulmazlığı kimi məsələlər BRICS sənədlərində xüsusi vurğulanır. Siyasi və təhlükəsizlik, maliyyə və iqtisadiyyat, eləcə də mədəni və xalqlar arasında münasibətlər kimi üç istiqamət BRICS çərçivəsində əsas istiqamətlərdir".

BRICS 2006-cı ildə yaranıb. 2024-cü ilə qədər beş üzvü var idi- Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin, Cənubi Afrika Respublikası. Bu ilsə təşkilata Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, İran, Efiopiya və Misir də qoşulub.

İqtisadçı, Milli Məclisin VI çağırış deputatı Tahir Mirkişili "Turan"a bildirib ki, Azərbaycanın 2023-cü ildə xarici ticarət dövriyyəsinin 20 faizi BRICS üzvlərinin payına düşür: "Rusiya və Çin bizim ən çox ticarət etdiyimiz üçüncü və dördüncü ölkədir. Azərbaycanın iqtisadi niyyəti BRICS-in nəqliyyat, kommunikasiya və ticarətlə bağlı fəaliyyətlərində aktiv şəkildə iştirak etməkdir. Bu bizim üçün yeni perspektivlər və imkanlar aça bilər".

Onun fikrincə, Çin-Avropa, Rusiya-Hindistan-İran arasındakı ticarət dövriyyəsində Azərbaycan önəmli yer ala bilər: "Uzun illər böyük səylər əsasında yaradılan "Şərq-Qərb", "Şimal-Cənub" koridorlarının intensivləşməsi bizə böyük iqtisadi fayda vəd edir. Azərbaycanın həm Avropa Birliyi ilə tərəfdaşlıq münasibətləri, həm də BRICS, Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı ilə tərəfdaşlıq münasibətləri ölkəmizin iqtisadi siyasətinə və dünyada yaranan yeni reallıqlara uyğun olaraq atılan addımlardır".

T.Mirkişili bildirir ki, BRICS-ə üzv olan ölkələr Qərblə bərabərhüquqlu münasibətlərin tərəfdarıdır, üzv ölkələr öz bölgələrində liderliyə iddialıdır: "BRICS-in daha bir yaxşı özəlliyi onun digər birliklərə üzvlüklə bağlı məhdudiyyətlər qoymamasıdır. Yəni, üzv ölkələr digər iqtisadi və güc mərkəzləri ilə milli maraqlara uyğun əməkdaşlıq edə bilər. BRICS-ə üzvlük Azərbaycanın xarici siyasətindəki çoxtərəfli əməkdaşlıq prinsiplərinə cavab verir, iqtisadi siyasətimizin hədəflərinə uyğundur. Hesab edirəm ki, həm Qərblə, həm də Şərqlə yaxşı tərəfdaşlıq əlaqələri quran Azərbaycan öz milli maraqlarını hər iki qütbdə təmin edəcək".

İqtisadçı Natiq Cəfərli xatırladır ki, zaman-zaman BRICS təşkilatına yeni üzvlərin qəbulu məsələsi müzakirə olunur: "Hətta qardaş Türkiyə də belə bir istəyini səsləndirir. Qonaq qismində BRICS-in bəzi toplantılarda Türkiyə də iştirak edib. Əgər Azərbaycan Türkiyə ilə birgə bu təşkilata üzv olmaq istəyəcəksə, bunun bir anlamı var".

Ekspert deyir ki, amma iqtisadi nöqteyi-nəzərdən baxanda Azərbaycan iqtisadiyyatı daha çox Qərbə bağlıdır: "İxracatımızın 80 faizi Avropa ölkələrinədir. Əgər Avropa Birliyinin üzv ölkələri olmayan Böyük Britaniyanı, İsraili və İsveçrəni də saysaq, bu rəqəm daha çoxdur. İnvestisiya baxımından da biz Qərblə daha bağlıyıq. İllərdir ki, ən böyük ticarət tərəfdaşımız İtaliyadır".

N.Cəfərlinin sözlərinə görə, BRICS-ə üzvlük əlavə iqtisadi fürsətləri yarada bilər. "Srağagün Çinlə strateji tərəfdaşlıq müqaviləsi imzalandı. Bu da normaldır, Azərbaycana idxalda son 20 ildə Çin həmişə ilk üçlükdədir. Bu tipli addımlarla Azərbaycan bir növ çoxşaxəli iqtisadi və siyasi münasibətlər formatı yaratmağa çalışır. Bu nə qədər uğurlu olacaq, BRICS-də iştirakı Azərbaycanın Qərblə münasibətlərinə təsir edəcəkmi, bunu gələcək göstərəcək".

01 oktyabr

15:55 - "Sülh sazişinin razılaşdırılmış bəndlərini imzalamağa hazırıq" - Alen Simonyan 15:53 - "Atam heç vaxt Xameneiyə qarşı çıxmaz" - Pezeşkianın oğlu atasını tənqid edənlərə səslənib15:51 - Azərbaycanın Rusiyadakı yeni səfiri kimdir?

30 sentyabr

13:10 - Makronun adamları Bakıda istintaqa cəlb olunub - Şok detallar13:07 - "Hizbullah" lideri harada dəfn olunacaq?13:06 - İvanişvilidən Abxaziya və Cənubi Osetiya konfederasiya eyhamı

23 sentyabr

14:11 - "Bəzi Qərb dövlətlərinin planları göz qabağındadır" - İlham Əliyev 14:10 - Gələn il maaş və pensiyalar artırılacaq - Prezidentdən göstəriş

20 sentyabr

11:53 - "Veysəloğlu" "Yaşıl iqtisadiyyat"a öz töhfəsini verməkdə davam edir - FOTO11:51 - Azərbaycan 3 milyard borc alır - SƏBƏBLƏR11:46 - Nazirlik bir ədəd şagird partasının təmirinə 106 manat xərcləyəcək11:44 - Prezident Qarabağ Universitetinin açılışını etdi

18 sentyabr

17:54 - Nazim İmanovun iqtisadçılar komadəndası "Veysəloğlu"da olublar - FOTOLAR13:55 - "Azərbaycanın möhkəm və ədalətli sülhə doğru qətiyyətli addım atmaq imkanı var" - Tomas Şteli13:53 - Minimum əməkhaqqı artırılmalıdır - İqtisadçı13:50 - Ermənistanda hərbi çevriliş hazırlanırmış - Təfərrüat

16 sentyabr

16:03 - Təminat və təxliyə yolları hərbçilərimizin düşmən üzərində qələbəsini təmin etdi - FOTOLAR15:30 - "Veysəloğlu"nun ali təhsilə dəstək layihələrindən 150 şəxs faydalanır15:26 - Kritik həddə çatan problemli kreditlər - Banklar depozit faizlərini artırdı15:24 - Azərbaycan Rusiyaya nota verdi

13 sentyabr

10:21 - Qərblə Rusiya arasında müharibə başlayır? - Putindən xəbərdarlıq10:16 - Azərbaycana ən çox bu ölkələrdən pul göndərilir - SİYAHI

06 sentyabr

11:09 - Ermənistanda rus dili davası - Tədris sistemindən çıxarılır 11:07 - Bu ərazilər də Azərbaycana qaytarılacaq...11:04 - Azərbaycanın düşməni İrəvana gəlir

04 sentyabr

11:39 - Monqolustan hökuməti - "Əllərimiz bağlıdır"11:35 - Beynəlxalq axtarışda olan şəxs Azərbaycana təhvil verildi11:32 - Misirin prezidenti Türkiyəyə gəlir - 12 il sonra

03 sentyabr

12:05 - 4300 Qarabağ ermənisi vətəndaşlıq üçün müraciət etdi12:00 - Rusiyada bu ölkələrin şirkətləri milyardlar qazanır - SİYAHI