Avropabın müsəlman məsələsi və ya Makronun yeni dünyəvi səlib yürüşü

Türkiyə Prezident Administrasiyasının sözçüsü İbrahim Kalın son məqaləsində Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun İslam siyasətini tənqid edib və onu qərb sivilizasiyası ilə müsəlman dünyası arasında uçurum yaratmaqda günahlandırıb.

Azsiyasət.com xəbər verir ki, İbrahim Kalının “Əl-Cəzirə”də yayımlanan “Avropanın müsəlman məsələsi və yeni dünyəvi səlib yürüşü” adlı məqaləsində Fransa Prezidentinin İslam dünyasına qarşı qütbləşmə siyasəti apardığını, həmçinin Avropanın müsəlman icmasına “başqaları” kimi yanaşdığını vurğulayıb.

“Bu gün “müsəlman məsələsi” sürətlə 19-cu əsr Avropasındakı “yəhudi məsələsi”nə çevrilir. İslam və müsəlman icmalarına qarşı mənfi münasibət getdikcə dini tolerantlıq, plüralizm və demokratiya üçün məhdudiyyətlər qoyur”,- deyə Kalın qeyd edib.

Müəllif qeyd edir ki, Makron, “Avropanın ruhunu qurtarmaq” üçün dünyəvi səlib yürüşünə şüurlu bir şəkildə liderlik edirmiş kimi görünsə də səhv addımlar atır, çünki bir başa ekstremistlərin əlinə oynayır.

İslam peyğəmbərinin münkircəsinə zövqsüz cizgi filmlərini yayımlamaq və onları qorumaq ifadə azadlığını müdafiə etmək deyil, özü özlüyündə ekstremist bir hərəkətdir.

Pensilvaniya Universitetinin alimi Anne Nortonun “Müsəlman məsələsi haqqında” adlı kitabından sitat gətirən müəllif bildirib ki, 19-cu əsrdə yəhudi sualı, ağıl, tolerantlıq və inklüzivlik kimi aydınlanma dəyərləri üçün bir sınaq idi.

“Avropa yalnız yüzillik ayrıseçkiliyə və təqiblərə məruz qalan yəhudilərə bərabər münasibət göstərərək ağıl, fəzilət və azadlığa söykənən bir mədəniyyət olduğunu iddia edə bilərdi. Bu gün Qərbdəki İslam və müsəlman icmalarına münasibət, Qərb cəmiyyətlərinin tərəfdarı olduqlarını iddia etdikləri demokratik və plüralist dəyərlər üçün bir sınaqdır.

Makron İslamın bütün dünyada böhran yaşadığını elan edərək və “Şarli Hebdo” jurnalının İslam Peyğəmbərinin cizgi filmlərini yenidən nəşr etməsini müdafiə edərək, yalnız İŞİD, “Əl-Qaidə” və bənzər qruplara şiddəti işə salmaq və böyütmək üçün yeni imkanlar yaratmır, eyni zamanda bütün müsəlman dünyasını incidir.

Makron dünyəvi Fransanın öz dəyərlərinə şübhə etdiyi bir vaxtda müsəlmanlardan dini dəyərlərindən imtina etmələrini tələb edir. Dini dəyərlərinizi itirdiyiniz üçün başqalarının da onlardan imtina etmələrini istəmək siyasətinizi daha ağlabatan və hörmətli etməz. Peyğəmbərimiz, müsəlmanlar üçün yaşadıqları yerlərin dünyəvilik, müasirlik, maarifləndirmə və ya texnoloji tərəqqi  ilə nə qədər dəyişməyindən asılı olmayaraq ən müqəddəs və hörmətli insan olaraq qalır. Buna hörmət etmək ekstremizmlə uzlaşma deyil, mənəvi və siyasi borcdur.

Makron İslam dininə qarşı yeni bir dünyəvi səlib yürüşündə çıxış etməkdə və müsəlman azlıq icmalarını Qərb sivilizasiyasında “başqaları” kimi təqdim etməkdə bəzi siyasi üstünlüklər axtara bilər. Ancaq bu axtarış ölkəsinin və bölgədəki başqalarının üzləşdiyi böhranı azaltmağa kömək etməyəcəkdir.

Makron Fransa Respublikasının “dəyərlərinə” uyğun gəlməsi üçün İslamı islah etməyə çağırır, hansı ki, Fransa cəmiyyəti bu dəyərlərə inamını itirib.

Bununla belə özünə şübhə etmə, dərin imperialist impulslardan çəkindirmir.

Söhbət yalnız Makronun siyasi intiqam hissi ilə hərəkət etməsi ilə əlaqəli olsaydı, işləri həll etmək daha asan olardı, amma məsələ daha dərinə gedir. Davranışı və ritorikası post-maarifləndirmə dövrünün rasionalist təkəbbürünü əks etdirir - müasir dünyəvi dünyanın antitezi kimi İslam və müsəlmanlara hücum edərək Qərb rasionalizmini xarabalıqlarından qurtarmaq istəyən bir düşüncə tərzi.

Bu kobud dünyəvilik və Avro-mərkəzçilik problemin bir hissəsidir.

Fransız xristianlığı, fransız yəhudiliyi, fransız hinduizmi kimi çağırışlar eşitmədiyimiz halda, fransız islamı çağırışlarını necə izah etmək olar?

Makron istədiyini əldə edə bilər, ya da edə bilməz, ancaq özünün qazdığı siyasi xəndəklər onsuz da ifrat sağçıları tərəfindən davamlı hücuma məruz qalan Avropanın əsas siyasi cərəyanını daha da pozacaqdır. Bu, Makron siyasətinin ruhudursa, şübhəsiz ki, Makronun universitetdə dərs aldığı Fransız filosofu Pol Rikonun daha düşünülmüş və şərhçi siyasətindən çox uzaqdır.

Dünya müsəlmanları, müasir dünyəvi Qərb mədəniyyətinin pisliklərinə qarşı mübarizə adı altında dinlərini manipulyasiya edən ekstremistləri və terrorçuları qınayır və pisləyirlər.

Bir müsəlman olaraq bir neçə zorakı ekstremistin əli ilə inancımın vəhşiləşdirilməsini rədd etmək mənim başqaları qarşısında borcumdur. Ən çox müsəlmanları öldürən və İslamı digər düşmənlərindən daha çox zədələyən İŞİD, “Əl-Qaidə” terror qrupları kimi təşkilatları yetiştirən ictimai və dini mühitə qarşı mübarizə aparmalıyam. Burada qeyri-müəyyənlik yoxdur.

Ancaq siyasi elitalar tərəfindən ifadə azadlığı adına “Şarli Hebdo” cizgi filmlərinin yayımlanması və sanksiyalaşdırılmaması dünyadakı bütün müsəlmanların mənəviyyatına və ağlına qarşı bir başqa zorakılıq aktıdır. Bu yalnız İslam və Qərb cəmiyyətləri arasında ayrılıq divarlarını qaldırır. Qarşılıqlı güvənə çox ehtiyac duyduğumuz bir vaxtda inamsızlıq hissini dərinləşdirir.

Bu şiddətə qarşı çıxmaq Fransa, Avstriya və digər yerlərdə terrorçuların cinayətlərinə bəraət qazandırmaq deyil. Dini və ya dünyəvi olmaqla, ekstremizmin bütün formalarını rədd etmək vətəndaşlıq borcu və siyasi vəzifədir.

Bəli, şiddət şiddəti doğurur. Bu qəzəbli dövrü bütün formalarında pozmalıyıq”.