"Bu ilin sonunadək buğdanın qiyməti 40 faiz bahalaşacaq..." - "Kan xadaşot" nəşri

İqlim böhranı koronavirus pandemiyası və tədarüklər zəncirinin pozulması, enerjiresursları və xammalın qiymət artımı ilə bərabər əsas qida məhsullarının xeyli bahalaşmasına gətirib çıxara bilər. Belə ki, proqnozlara görə, bu ilin sonuna buğdanın qiyməti 40 faiz bahalaşacaq. Bu, milyonlarla insan həyatı üçün təhlükə yaradır.

Bu barədə "Kan xadaşot" nəşri yazıb.

BMT-nin məlumatlarına görə, son iki ildə aclıqdan əziyyət çəkən insanların sayı iki dəfə artaraq bu gün üçün 276 milyon nəfər təşkil edir. 2023-cü ildə vəziyyət daha da pisləşə bilər. Bu zaman dünyanın heç bir ölkəsi bu fəlakətin sosial və iqtisadi nəticələrindən qoruna bilməyəcək.

"Kan xadaşot"un jurnalistləri ərzaq böhranı şəraitində insanların nə ilə qidalanacağını aydınlaşdırmaq qərarına gəlib.

Belə ki, Cənubi Koreyada plastik qutularda ucuz naharların satışı onlarla faiz artıb. İşçilər restoranlarda qiymətlərin orta hesabla 10 faiz artması səbəbindən nahar fasiləsində restoranlara getmək əvəzinə belə yeməyə üstünlük verib. Bu böhran bütün dünyanı əhatə edir və ona bizim düşünmədiyimiz amillər təsir edir.

Məsələn, gübrənin qiymətləri. Gübrə istehsalı prosesi böyük enerji məsrəfləri tələb edir, lakin bu gün iri şirkətlər ehtiyat hissələri, xammal çatışmazlığı və qazın bahalaşması səbəbindən istehsalı dayandırmaq məcburiyyətindədir. Bu arada isə dünyada əhalinin yarısı ərzaq məhsullarını mineral gübrə sayəsində əldə edir.

Ərzaq böhranının daha bir səbəbi kənd təsərrüfatının aparılması metodlarındadır. Bu gün üçün kənd təsərrüfatı sahələrinin 70 faizi ev heyvanlarının yemi üçün istifadə edilir. Aşdodada "Ştraus" şirkətinin "The Kitchen" texnoloji istixanasında fud-tek sahəsində İsrailin 20 şirkətinə dəstək göstərilir. Bu şirkətlər laboratoriyalarda ərzaq məhsullarının yaradılması üçün qərarlar işləyib hazırlayır. Xüsusi diqqət 10 ildən sonra qıtlığı proqnozlaşdırılan zülala yetirilir.

Qərarlardan biri mayaların istehsalı tullantılarından zülal istehsalıdır. "Yeap" şirkəti tərəfindən işlənib hazırlanan proses mayaların xarakterik qoxusundan xilas olmağa və müxtəlif növ ərzağın istehsalına uyğun gələn zülal almağa imkan verir.

Lakin qida texnologiyaları sahəsində bütün startaplar Qərbdədir. Eyni zamanda Afrikanın, Asiyanın və Latın Amerikanın inkişaf etməkdə olan ölkələrində ərzaq təhlükəsizliyi hələ uzun müddət kənd təsərrüfatından asılı olacaq.