Türkiyə Prezidenti Kiprin etnik bölgüsünü həll etmək üçün iki dövlətin yaradılması siyasətində qətiyyətlidir

13 iyun, 2023 11:53

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan bazar ertəsi təkrarladı ki, Kiprin uzun müddət etnik bölünməsi ilə bağlı istənilən qərar adanın şimal üçdə birində parçalanmış Kipr-Türkiyə dövlətinin mövcudluğunu tanımalıdır. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Kiprin birləşməsinə çağıran qətnamələrinə zidd olan bu təklifin beynəlxalq qınağına baxmayaraq, Ərdoğanın keçən ay yenidən seçildikdən sonra ilk xarici səfəri zamanı verdiyi açıqlamalar Ankaranın bu mövzuda sarsılmaz mövqeyini göstərir.

Kipr türklərinin lideri Ersin Tatar ilə birgə mətbuat konfransı zamanı Ərdoğan vəziyyətin aktuallığını vurğulayaraq dedi:"heç kim daha 50 il sərf edə bilməz". O əlavə etdi:"danışıqlar masasına qayıtmaq lazımdırsa, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin tanınması irəliyə doğru yeganə yoldur."

Türkiyə prezidentinin bəyanatı beynəlxalq səviyyədə tanınmış Kipr hökumətinin danışıqların tezliklə bərpa olunacağına ümidlərinə zərbə vurub. Lakin prezidentin mətbuat katibi Nikos Xristodulidis qeyd edib ki, Ərdoğanın sözləri deyil, hərəkətləri son nəticədə onun mövqeyini müəyyənləşdirəcək.

Kipr, 1974-cü ildən bəri, Yunan Həmkarlar İttifaqı tərəfdarları tərəfindən edilən çevrilişdən sonra Türkiyənin ölkəni işğal etməsindən bəri bölündü. Kiprli türklər təxminən on il sonra müstəqilliyini elan etsələr də, dövlətləri yalnız şimal bölgəsində 35.000-dən çox əsgər və müxtəlif silahlarla əhəmiyyətli bir hərbi varlığını qoruyan Türkiyə tərəfindən tanınır.

BMT-nin himayəsi altında danışıqlar yolu ilə sülh yolu ilə nizamlanmaya nail olmaq səyləri uğursuz oldu. 2017-ci ilin iyul ayında ən son tur, Türkiyənin hərbi müdaxilə hüququnu qorumaqda israrı və hər hansı bir yeni razılaşma çərçivəsində qoşunların davamlı olması səbəbindən uğursuz oldu. Bundan əlavə, kiprli Rumlar, kiprli türklərin federal səviyyədə bütün hökumət qərarlarına veto qoymaq tələbini rədd etdilər. Kiprli türklərin əhalisi kiprli Rumların əhalisinin təxminən dörddə birini təşkil edir.

Türkiyə və kiprli türklər, Kiprin federal quruluşuna əsaslanan danışıqların faydasız olacağını iddia edir və bunun əvəzinə yeni bir başlanğıc nöqtəsi olaraq iki dövlət qurma qərarını müdafiə edirlər. Kiprli Rumlar, ölkənin bölünməsini rəsmiləşdirən hər hansı bir razılaşmanı qəbul etməkdən imtina edirlər.

Ərdoğan kiprli türklərin aydın və birmənalı tələblərini vurğulayaraq, "Kiprli türklər heç vaxt azlıq olmayıb və olmayacaq da"dedi.

Bundan əlavə, prezident ərdoğan Türkiyənin kiprli türkləri sualtı kabel vasitəsilə elektrik enerjisi ilə təmin etmək öhdəliyini təsdiqlədi-66,5 - ci ildə Türkiyənin Quru şimala şirin su təmin etmək üçün inşa etdiyi 107 mil (2015 kilometr) sualtı boru kəmərlərini tamamlayacaq bir plan. Kipr hökuməti boru kəməri layihəsini Ankaranın adaya təsirini və nəzarətini gücləndirmək cəhdi kimi tənqid etdi.

04 iyul

11:45 - Bu dəfə... - 539 "Şahed", 10 "İsgəndər" raketi11:43 - İlham Əliyev Donald Trampa məktub göndərdi 11:26 - İrəvan Sülh Fondundan 10 milyonu ala bilmir

30 iyun

13:26 - Rusiyada azərbaycanlılara qarşı OMON hücumları13:24 - "Sputnik-Azərbaycan"da əməliyyat keçirilir13:21 - Cümşüdün batdığı kanal bu qurumun balansında olub - Rəsmi

27 iyun

12:28 - Lukaşenko Ermənistanın düşdüyü vəziyyətdən danışdı - Günah kimdədir?12:26 - ABŞ Çinlə ticarət sazişi imzaladı12:20 - Çinə vizasız rejim Azərbaycan üçün nə vəd edir?

23 iyun

12:54 - Azərbaycanda əhalinin istehlak xərcləri 69 milyard manatı ötüb 12:52 - İran ordusunun baş komandanından ABŞ-a sərt xəbərdarlıq - "Bu dəfə də cavabımız qəti olacaq"12:47 - Prezident Yevlaxdadır - FOTOLAR12:25 - "Qatar qiymətləri vətəndaş üçün bahadır, 147 manata bilet olar?" - ADY-yə ittihamlar12:21 - ABŞ İran uranından xəbərsizdir - ABŞ-ın bombardman şousu

16 iyun

14:43 - ABŞ təyyarələri terrora hazırlaşır14:37 - İran İsrailin müdafiəsini bu raketlərlə yardı14:33 - "Təcavüzlər təkrarlansa, təcavüzkarı daha sarsıdıcı cavablar gözləyəcək" - Pezeşkian

13 iyun

11:19 - "İsrail özünün acı taleyinə imza atıb" - Xamenei11:18 - İsrailin İrana hücumu nəticəsində kimlər ölüb?

10 iyun

15:31 - "Qarabağ Azərbaycanın ərazisidir!" - Zaxarovadan açıqlama15:28 - Medinski niyə elə dedi? - - Britaniyalı ekspert15:26 - BDU-nun "Məzun Günü" ilə bağlı xərcləri artdı - Bu il 159 min xərclənəcək

02 iyun

12:15 - Ermənilərlə fransızlar Azərbaycanla sərhədə toplaşdılar12:12 - "Rahat" market cərimələndi - Müştəriləri aldadıb12:08 - Həbsxananın damı uçdu - Məhkum öldü12:05 - Rusiyada varlıların sərvəti 22,5 milyard dollardan çox artdı - "Bloomberg" nəşri

30 may

14:18 - Araz Musayev sui-qəsdə görə Adil Əliyevi ittiham edir 14:10 - "Vətəndaş babadan qalma evi sökür, yenisini tikməyə icazə verilmir" - Deputat14:09 - Böyük Qayıdışa dair II Dövlət Proqramı hazırlanacaq - SƏRƏNCAM

21 may

16:19 - "Ermənistana dedik ki, Kəlbəcər və Laçını saxlayın, 5 rayonu qaytarın" - Lavrov